Materialen

Een studiekeuze maken…hoe doe je dat?

In deze toolbox tref je de benodigde basiskennis én materialen aan. Daarmee maak je een goede start in de oriëntatie op studiekeuze.

Idealiter gebeurt dit samen met anderen

Zoals familie, vrienden, mentor & decaan. Om tot een studiekeuze te komen die voldoende past. Zodat elke kiezer (leerling, student) kan opbloeien. In de gekozen opleiding, werk en in het leven überhaupt.

Het persoonlijke gesprek helpt daarbij

Vanuit nieuwsgierigheid naar wat er ‘onder water’ bij de kiezer leeft. Aan drempels, belemmerende overtuigingen. ‘Moet je inderdaad kiezen voor de rest van je leven? … Welke opties zijn er om die ene studie wél toegankelijk te maken voor jou? … Is dat werkelijk wat je ouders van je verwachten? … Waardoor denk je dat je dat niet zou kunnen?’

En bespreek je wat er ‘onder water’ leeft

dan komen belemmerende overtuigingen en drempels aan het licht. Die de kiezer weerhouden om in beweging te komen. Om meerdere routes te ontdekken, of meer diepgaand te onderzoeken. Ook komen dieperliggende wensen, dromen, verlangens boven water. Met werkelijke drijfveren, waarden, behoeftes.

Deze toolbox faciliteert begeleiders

Door kennis over welk proces de kiezer doormaakt. Hoe jij dat proces kunt faciliteren. Wat daarin (niet) jouw rol is. Welke acties wanneer zinnig zijn, bij de verschillende fasen en valkuilen. Welke vragen je kunt stellen op welk moment. Constructief, activerend en persoonlijk. En hoe je de kiezer helpt om kwaliteiten te verbaliseren. Dit biedt erkenning over wat er (allemaal al wel) goed gaat. Dat voedt de onderlinge relatie. En het welzijn en de zelfkennis van de kiezer. Om de koppeling tussen kwaliteiten en bijpassende taken, functierollen te kunnen bepalen. Voor een mooie eerste brainstorm in een vrije oriëntatie op studiekeuze.

De toolbox faciliteert ook de kiezers

Door kennis over het proces waarin zij zich bevinden. En wat dit van hen vergt. Afhankelijk van de fase(n) en valkuil(en) die actueel zijn. Zo kunnen ze meer ontspannen in de oriëntatie. Omdat ze weten dat ‘het nog niet weten’ normaal en gezond is. En welke acties uit de toolbox ze, naar behoefte, kunnen oppakken. Dat geeft overzicht, zelfvertrouwen en -idealiter- plezier in de oriëntatie. Stap voor stap naar dat keuzemoment. Het materiaal is ontwikkeld vanuit de positieve psychologie. Immers: er gaat al veel (wel) goed.

Doelen materiaal: bewustwording & activering

• het gesprek over studiekeuze in gang zetten; hoe werkt kiezen? Hoe pak ik dat aan?
• kiezer bewust maken van de eigen keuzefase(n) & valkuil(en)
• verdieping in het contact; wat ‘onder water’ leeft, ‘boven water’ krijgen
• ‘wat kan ik wanneer doen?’; handige acties per fase(n) & valkuil(en) voor de kiezer
• begeleider faciliteren met voorbeeldvragen & werkvormen
• stap(pen) verder komen in het studiekeuzeproces

Wat tref je in de toolbox?

Een boekje met:

• bondige kennis over: ‘hoe werkt kiezen’, ‘valkuilen bij studiekeuze’ & psychologie achter ‘kwaliteiten’
• werkvormen naar keuze voor de begeleider & kiezer(s) -per materiaal-
• activerende voorbeeldvragen die je als begeleider kunt stellen -per fase & valkuil-
• acties die de kiezer kan ondernemen -per fase & valkuil-
• handige websites voor een eerste oriëntatie

Materialen:

• De 6 fasen van studiekeuze (6 kaarten). Welke fase(n) zijn actueel voor de kiezer?
• Veel voorkomende valkuilen bij studiekeuze (12 kaarten). Welke herkent de kiezer bij zichzelf?
• Kenmerkende kwaliteiten (A4 kwaliteitenblad). Voor meer zicht op ‘wat kan ik?’

Wie kan de set waarvoor gebruiken?

In individuele begeleiding. VMBO t/m WO, vanaf ongeveer 13 jaar. Idealiter minimaal 2 jaar voor het eindexamen; eerder kan ook.

• mentoren & tutoren: in LOB, SLB – of studiekeuzegesprek met leerlingen of studenten
• decanen: in studiekeuzebegeleiding
• ouders/verzorgers: thuis in een gesprek over studiekeuze
• studiekiezers (leerlingen of studenten) met elkaar
• studie(keuze)adviseurs & studie(loopbaan)begeleiders: in studentenbegeleiding

Visie bij de ontwikkeling van de toolbox

• ontwikkeld vanuit de positieve psychologie. Wat gaat er allemaal (al wél) goed?
• kleurrijke beelden stimuleren associatie & gevoel – voorbij cognitie & lijstjes
• beelden helpen de keuzefasen & valkuilen beter te onthouden
• informeert over het circulaire keuzeproces
• concretiseert voor de kiezer actuele fasen & valkuilen
• geeft meer begrip, overzicht, ontspanning & concrete handvatten
• zowel voor leerling of student, als voor de begeleider
• faciliteert verdiepend gesprek: wat leeft er ‘onder de waterlijn’? Belemmerende overtuigingen & ook verlangens komen aan het licht
• daarmee ontstaat ruimte voor vrije oriëntatie. Bij de kiezer en bij de begeleider. Permissie voor ‘het nog niet weten’
• activerende vragen erkennen en stimuleren denkvermogen & capaciteiten van de kiezer
• bewustzijn & acties faciliteren de kiezer om zelf aan het roer te gaan staan
• en met de begeleider -stap voor stap- verder te komen in de oriëntatie op studiekeuze, LOB, SLB